di 1 apr 2025: Inleiding
vr 4 apr 2025: Hoofdstuk 1 Een merkwaardig toeval.
ma 14 apr 2025: Hoofdstuk 2 150 briefjes.
Inleiding
1 april 2023 begon mijn zoektocht naar de totslaafgemaakte naamgenote Johanna Haagsman (1823-1837).
Mocht je het gemist hebben, of het vergeten zijn: lees hier het eerste deel van deze zoektocht.
Na twee maanden bleef ik steken, met eigenlijk alleen de wetenschap dat ene Willem Haagsman haar vader was, en dat die na drie jaar cipier in Suriname geweest te zijn ook is overleden (1825), op de leeftijd van 35 jaar. Ik wilde weten of ik op enige wijze verwant zou zijn aan Johanna, en dat kon alleen als ik meer te weten zou komen van Willem. Maar ik had gene clue waar hij vandaan kwam of geboren was. Ik heb nogal rondgezocht, maar vond geen aanknopingspunten meer, en moest mijn zoektocht staken.
Tot vandaag, vreemd toevallig ook weer 1 april, maar dan 2 jaar verder. De zoektocht is dus weer geopend. Ik hoop dat jullie, gewaardeerde lezers, het ook leerzaam vinden.
Commentaar, tips, klachten: hannahcelsius@pm.me, alles is welkom, mits respectvol.
vr 4 apr 2025: Hoofdstuk 1: Een merkwaardig toeval.
open de tijdlijn
Net zoals twee jaar geleden, begon de heropende zoektocht door een zoekslag op mijn eigen naam. Voor de historische vereniging ben ik een map met 30miljoen files aan het uitzoeken, en was net online zoekende op wat kunstenaarsnamen bij het RKD, tot ik bedacht dat ik daar zelf ook in sta, en me toen ook herinnerde dat iemand me eens vertelde dat er in het geslacht Haagsman ook een aantal kunstenaars waren geweest. Dus besloot ik weer even de achternaam in te voeren. Helaas kwam alleen ikzelf als resultaat, én de schilder Jan Jacobsz. de Molijn, waarvan ik me uiteraard afvroeg wat daarmee dan de link was. Er stond een referentie naar een stuk van ene Dick Haagsman, in 'Ons Voorgeslacht. Maandblad van de Hollandse Vereniging voor Genealogie', dus ging ik daarin op zoek.
Natuurlijk moet je daar lid voor zijn, dus okee dan maar (het is nog maar begin april en ik ben alweer blut...), en zo kan ik grasduinen in paginalange verhandelingen over allerhande voorouders. En zo las ik het artikel, en stuitte op deze zin:
"In de achttiende eeuw zien we ook dat enkelingen kiezen voor een loopbaan op zee of in het leger."
Metéén dacht ik natuurlijk aan wijlen Willem... en omdat er een zeer uitgebreide genealogie onder het artikel staat, besloot ik eens te zoeken naar Willem, en jawel, opeens was ie daar!
"Het lijkt een welbewuste op de ex-napoleontische soldaten gerichte politiek: volgens een rapport uit 1814 was de verwachting dat van elke honderd naar de koloniën uitgezonden soldaten er na dertien jaar nog zeven in leven zouden zijn. Een vergelijkbaar lot was beschoren aan Jansje Mansvelds zoon Willem [VId-4]. Hij deserteerde na de nederlaag van de Volkerenslag om zich begin 1814 bij de orangisten te melden.
Ook hij werd ingedeeld bij de koloniale troepen. In Suriname stapte hij over naar een ambtenarenbestaan om daar na drie jaar op 34-jarige leeftijd te overlijden.”
Verdomd... dat is hem!
Ik ben wel redelijk flabbergasted hiervan. Allereerst dat het wéér met een simpele zoekopdracht op mijn eigen naam begint, én (realiseerde ik mij later pas) dat het precies ook weer 1 april is, en dat ik dan ook nog meteen op Willem stuit! Je zou bijna denken dat de geest van de veertienjarige Johanna me even op wat feiten komt wijzen. Bizar!
En dus heb ik uren zitten zoeken in verschillende stukken en lange lappen met namen en wie van wie afkomstig is enzovoorts. En je zou denken: dat is dan nu toch een fluitje van een cent. Maar neen. Het is nog verdomd lastig om door die brij heen te werken.
Want ik wil graag weten of Willem en ik verwant zijn aan elkaar. Uiteraard, als je héél ver terug in de tijd gaat, kom je bij de eerste persoon uit die iets met de naam 'haechs' te maken heeft, en vandaar komen er Haagsmannen, Hagsmannen, Haksmannen, Haaxmannen en Haaksmannen in omloop.
Wat ook erg grappig is: die naamsverbastering krijgen de Haagsmannen van nu ook nog over zich heen. Hoe vaak ik wel niet Haagsma of Haaksma ben genoemd geweest geworden...
En dus moest ik eerst weer op zoek naar mijn eigen stamboom, die ik ergens bij MyHeritage had achtergelaten. Even mijn account geheractiveerd, en gelukkig vond ik het dus terug. Een aantal van mijn directe voorouders vond ik in dezelfde stukken van het maandblad terug, en er bleken nogal wat fouten in de MH files te zijn geslopen, dus die heb ik aangepast, en er leek al wat meer logica in te komen.
Wat me echter wel tegenvalt, is de stamboom van Willem te maken. In de stukken staan veel verwijzingen, en die lijken niet altijd te kloppen, zodat ik niet weet waarnaar ik verder moet kijken. Dan is er een lijst met foutverbeteringen, heel handig maar je blijft als een malle heen en weer zoeken. Het duizelt me inmiddels van de Haagsmannen. Véél Johanna's overigens in de familie, en de moeder van Willem heette voluit Johanna Regina, dus die naam kwam ook niet uit de lucht vallen.
De opdracht aan mezelf is nu toch proberen te achterhalen in hoeverre, via welke lijn, we verwant zijn. Ik heb het idee dat daar toch ergens een link moet zijn, maar dat is een heel gepuzzel voor deze ongeoefende genealogisaista. Ik heb het idee dat ik het het beste zou kunnen uittekenen, en ik vond wel een softwarematige online oplossing, maar al die dingen gaan uit van jezelf als accounthouder, en niet alles is geheel privé misschien; ik moet nog uitzoeken of ik ook een afgeschermde stamboom kan maken, gewoon voor mezelf, zodat ik een soort overzichtelijkheid creëer hierin. Dus dat gaat nog even duren...
ma 14 apr 2025: Hoofdstuk 2: 150 briefjes.
open de tijdlijn
Uiteindelijk koos ik gisteren voor een offline oplossing: briefjes met de namen op een kale muur plakken. Op zich werkt dat prima, behalve dat je steeds weer briefjes verder naar beneden moet verhuizen, en daar kan wel het e.e.a. mee misgaan, kwam ik al snel achter. Tip: noteer het generatienummer bij iedere naam, dat scheelt alweer bij het terugzoeken.
Ben daar zo'n tien uur mee bezig geweest, maar toen ik naar bed ging was ik blij dat ik alles kloppend had.
Het belangrijkste... Willem had een briefje aan de muur (het blauwe briefje), én mijn link in de stamboom kon ik op zeker moment ook op de muur plakken (het groene briefje), dus de verwantschap was op dat moment al bevestigd. Toch een beetje vreemde gewaarwording, want dat betekent dan natuurlijk ook, dat ik zowel naamgenoot én familie ben van (de waarschijnlijk tot slaaf gemaakte, haar moeder Zwantje was in ieder geval wel een tot slaaf gemaakte vrouw) Johanna Haagsman, het Surinaamse meisje dat op 14-jarige leeftijd overleed.
Vandaag dan dus de belangrijkste sleutelfiguren in de stamboomsoftware ingevoerd, en, heel handig, je kunt dan de verwantschap laten uitrekenen. De hier genoemde Johanna Haagsman ben ik.
Ik vind het echt heel bijzonder, dat ik alsnog, na 2 jaar, het bewijs heb gevonden van mijn verwantschap aan de andere Johanna. En passant vind ik inzicht in mijn familiegeschiedenis, en daarvoor wil ik met nadruk Dick Haagsman bedanken, die al dit onderzoek heeft gedaan en daar een aantal artikelen over schreef in Ons Voorgeslacht, waar ik al deze aanvullende informatie over Willem en onze verwantschap uit heb kunnen halen. Als ik het goed begrijp, schrijft hij een boek over onze familiegeschiedenis, en ik denk dat dit kleine deel met een (helaas doodlopende) tak in Suriname ook zeer vermeldenswaardig is, dus stuur ik hem een mailtje. Het zou natuurlijk fijn zijn als mijn naamgenote alsnog in de kronieken wordt vermeld!
Dat het volgens mij jammer is dat het spoor doodloopt in Suriname, is niet zeker. Franciscus heb ik niet gevonden, en ik weet ook niet hoe hem te vinden. Dus daar blijft nog een stukje open liggen, en ik moet nagaan of dat toch niet op één of andere manier is terug te vinden. Hij was tenslotte ook een kind van Willem, want droeg diens naam in de officiële documenten, en is dus ook een verwante.
Hoe mensen in Suriname tegen deze verwantschap aankijken, weet ik niet. Vinden zij het ook jammer dat er waarschijnlijk geen nageslacht Haagsman is in Suriname? We hebben uiteraard een heel verschillende blik, ik met mijn witte ass in Nederland, met toch voor mijn gevoel een grote afstand tot het slavernijverleden zoals zij dat ervaren en hebben meegemaakt. Natuurlijk is het dichterbij dan ik denk, je ziet het aan deze kleine geschiedenis, maar het gewelddadige en koloniale optreden van Nederland heeft natuurlijk ook zijn weerslag op ons witte Nederlanders. Wij hebben toch een groot deel van onze rijkdom over de rug van zoveel anderen verkregen, dat is een feit en een gedeeld verleden.
Hoe nu verder?
Allereerst ga ik de komende tijd de gehele stamboom invoeren.
Zwantje, Johanna en Franciscus heb ik alvast toegevoegd.
Nog even wat betreft de geboortedatum van Franciscus: enige datum kan er ver naast zitten, want tussen de daadwerkelijke geboorte en het melden daarvan kon maanden zitten. Dus stel dat hij december 1825 geboren zou zijn, dan kan het best zijn dat het pas in april of nog later gemeld is, of is er een nog heel andere reden en is hij al veel eerder geboren. Het feit dat hij ook de naam Haagsman heeft gekregen moet voldoende zijn, vind ik. Sowieso, er zullen in iedere familie kinderen zijn die misschien wel een andere vader hebben, maar aan wie dat nooit is verteld, zeker in vroegere tijden zal dat anders zijn geweest dan nu. Vrouwen hing verstoting en complete armoede boven het hoofd, dus daar zal veel meer verborgen zijn gehouden, en voorgoed verborgen zijn gebleven dan ook.
Wordt vervolgd?
Metadata
DatumTijd: 2022 jan 1, 18:19 CET
LatestEdit: 2025 apr 14, 10:09 CET
Tags:
Dick Haagsman
familiegeschiedenis
genealogie
Johanna Haagsman
slavernijverleden
stamboom
Suriname
verwantschap
Willem Haagsman
Zwantje van S. Sarqui geboren Jona
Categorieën:
Verhalen (overzicht)
© 1963-2150 hannah celsius